“Bảy kỳ quan thế giới cổ đại” là danh sách được biết đến sớm nhất về những công trình kỳ diệu nhất của thời cổ đại, dựa trên các sách hướng dẫn phổ biến với du khách Hy Lạp và chỉ bao gồm các công trình nằm quanh khu vực Địa Trung Hải và Lưỡng Hà. Danh sách này lần đầu tiên được thiết lập trong ấn phẩm Octo Mundi Miracula năm 1572, bao gồm: Đại kim tự tháp Giza, Tượng thần mặt trời ở Rhodes, Hải đăng Alexandria, Lăng mộ Halicarnassus, Đền thờ Artemis (Diana), Tượng thần Zeus tại Olympia và Vườn treo Babylon.

Các nhà thiên văn học đang gióng lên hồi chuông cảnh báo khi địa điểm quan sát bầu trời quý giá nhất thế giới đối mặt với nguy cơ bị “mù” bởi ô nhiễm ánh sáng do một dự án năng lượng tái tạo được đề xuất.
Công ty năng lượng Mỹ AES Energy muốn xây dựng một khu phức hợp sản xuất hydro tái tạo quy mô lớn ở Chile, chỉ cách đỉnh núi Paranal vài kilomet, nơi đặt Kính thiên văn rất lớn (VLT) của Đài quan sát phía Nam Châu Âu (ESO).

Nhiệt độ toàn cầu năm 2024 đã tăng vọt lên mức kỷ lục mới, nhưng lần này mức tăng lớn đến nỗi Trái Đất tạm thời vượt qua một ngưỡng khí hậu nguy hiểm, theo thông báo của một số cơ quan theo dõi thời tiết vào thứ Sáu, 10-1-2025.

Blue Origin của Jeff Bezos sẽ thực hiện vụ phóng ra mắt đầu tiên của tên lửa New Glenn khổng lồ vào Chủ Nhật này, một bước nhảy đầu tiên được chờ đợi từ lâu lên quỹ đạo Trái Đất, mở ra một trong những thách thức lớn nhất đối với sự thống trị trong ngành công nghiệp mà SpaceX của Elon Musk đang nắm giữ.

Khác với cuộc sống náo nhiệt nơi phố thị, chuyến đi làm “nông dân nhí” ở Tây Nguyên đã trở thành trải nghiệm đáng nhớ và là món quà Giáng sinh đầy ý nghĩa cho Jason, cậu bé 3 tuổi sống ở Sài Gòn và có niềm đam mê trong sáng với thiên nhiên.

Châu Âu nổi bật với sự đổi mới trong công nghệ đại dương nhưng lại gặp khó khăn trong việc huy động vốn mạo hiểm. Liên minh châu Âu (EU) đã đưa ra sáng kiến giúp một số công ty khởi nghiệp giành được lòng tin của nhà đầu tư — từ WiFi dưới nước của Ý đến các trang trại nuôi cá kết hợp trồng cây ở Bồ Đào Nha.

Cuộc cách mạng trí thông minh nhân tạo (AI) đã trở thành câu chuyện lớn nhất trong ngành công nghệ năm qua, khi những thứ thuộc về khoa học viễn tưởng (the stuff of science fiction) nay đã trở thành hiện thực một cách bất ngờ. Đằng sau sự chuyển mình này là Nvidia, một công ty mà cho đến vài năm trước đây vẫn chủ yếu được biết đến với đồ họa trò chơi điện tử.

Ban tổ chức Chương trình HỢP LỰC TIẾP SỨC ĐẾN TRƯỜNG SAU SIÊU BÃO YAGI – “Học bổng Saigon Times Foundation – Phạm Phú Thứ” vừa trao (đợt 1) 56 suất học bổng, trị giá 140.000.000 đồng cho 56 em học sinh mồ côi cha mẹ, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn do ảnh hưởng của cơn bão Yagi ở các tỉnh miền núi phía Bắc vào tháng 9 vừa qua.

“Back to Nature – Kết nối với thiên nhiên” là một trong những chương trình của Saigon Times Foundation nhằm hướng đến mục tiêu nâng cao sức khỏe tinh thần cho thanh thiếu niên. Trong thời đại internet kết nối vạn vật, mọi hoạt động của con người, từ làm việc, học tập cho đến vui chơi, giải trí… phụ thuộc rất nhiều vào công nghệ, khiến cuộc sống của nhiều người trở nên căng thẳng và khủng hoảng do thiếu vắng những hoạt động gắn kết với thiên nhiên. “Back to Nature – Kết nối với thiên nhiên” giúp…

*Chương trình “Học bổng Saigon Times Foundation-Phạm Phú Thứ” đã huy động được hơn 1 tỉ đồng trong hai ngày 13 và 14/9
Siêu bão Yagi đổ vào miền Bắc Việt Nam vừa qua đã gây ra thảm cảnh khủng khiếp khi khiến hàng trăm người chết và mất tích, hơn 200.000 căn nhà bị tàn phá hoặc bị nhận chìm trong nước, cuốn trôi hàng trăm ngàn gia súc, gia cầm…

Miệng hố va chạm được hình thành khi một vật thể từ không gian như thiên thạch, tiểu hành tinh hoặc sao chổi lao vào Trái Đất với vận tốc rất lớn, để lại một hố bị khoét sâu trên bề mặt. Đây là một quá trình địa chất cơ bản đã định hình các hành tinh từ khi hình thành cho đến nay, tạo nên cảnh quan và lớp vật chất bề mặt trên khắp Hệ Mặt Trời.

Cổ phiếu Nvidia tăng vọt không chỉ tạo ra hàng nghìn tỷ USD giá trị thị trường, mà còn âm thầm đưa CEO của hãng trở thành một trong những nhà từ thiện quyền lực nhất nước Mỹ.

Jensen Huang, đồng sáng lập kiêm CEO Nvidia, cùng vợ là Lori Huang, đã chứng kiến quỹ từ thiện cá nhân của họ – Jen-Hsun and Lori Huang Foundation – tăng tài sản từ 828 triệu USD lên con số đáng kinh ngạc 9,1 tỷ USD chỉ trong vòng 5 năm.

Trong nhiều thập kỷ, các nhà khoa học đã quan sát thấy những sông băng phủ bụi trên sườn núi của sao Hỏa. Các nghiên cứu trước đây từng cho rằng những sông băng này chỉ chứa khoảng 30% băng, còn lại chủ yếu là đá, hoặc là sông băng phủ mảnh vụn với hàm lượng băng hơn 80%.

Thị trường trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo (AI) toàn cầu dự kiến sẽ tăng trưởng mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi nhu cầu ngày càng cao về xử lý các tác vụ AI, sự bùng nổ dữ liệu và phân tích dữ liệu lớn.

Một hình ảnh hiếm thấy đối với một CEO toàn cầu khi đến Trung Quốc: các video được đăng tải trên mạng xã hội cho thấy Huang đi bộ quanh đường phố Bắc Kinh, tay cầm đồ uống, ký tên vào sổ tay và chụp ảnh selfie cùng người hâm mộ.

Khi được hỏi về việc chính quyền Washington sẽ phản ứng ra sao với chuyến thăm lần này của ông đến Bắc Kinh, vị CEO trả lời: “Tôi đã nói với Tổng thống Trump và nội các của ông ấy rằng tôi sẽ đến Trung Quốc. Tôi kể với ông ấy về chuyến đi này, và ông ấy nói, ‘Chúc chuyến đi vui vẻ’.”

Các nhà khoa học vừa đạt bước tiến đáng kể trong hành trình chinh phục không gian: họ đã nuôi cấy thành công tảo xanh Dunaliella tertiolecta trong thiết bị làm từ nhựa sinh học dưới điều kiện mô phỏng môi trường khắc nghiệt trên sao Hỏa. Thành công này không chỉ mở ra triển vọng về hệ sinh thái tự duy trì trong không gian mà còn hứa hẹn mang lại lợi ích thiết thực cho công nghệ bền vững trên Trái đất.

Làm sạch không khí chúng ta hít thở mang lại lợi ích lớn cho sức khỏe cộng đồng, nhưng đồng thời lại khiến tình trạng ấm lên toàn cầu diễn ra nhanh hơn. Đó là kết luận đầy nghịch lý của một nghiên cứu gần đây đăng trên Communications Earth & Environment, liên kết việc làm sạch không khí ở Đông Á trong thời gian gần đây với sự tăng tốc của khủng hoảng khí hậu.

Cơ quan Vũ trụ Vương quốc Anh (UK Space Agency) đã đưa ra lời mời các doanh nghiệp, tổ chức tham gia đề xuất dự án với ngân sách 75,6 triệu bảng (98,3 triệu USD) cho sứ mệnh đầu tiên của nước này nhằm tích cực loại bỏ các vệ tinh không còn hoạt động khỏi quỹ đạo.

Tỷ phú doanh nhân công nghệ và phi hành gia tư nhân, người từng được dự đoán sẽ trở thành giám đốc NASA trước khi bị Tổng thống Trump rút khỏi đề cử, hôm thứ Sáu (11/7) thông báo rằng ông sẽ tặng 15 triệu USD cho Trung tâm Không gian & Tên lửa Hoa Kỳ ở Alabama để hỗ trợ các chương trình Space Camp (Trại Không gian).

Một tên lửa đã được phóng thành công từ cơ sở của Andøya Space ở Na Uy vào ngày 5 tháng 7, trong khuôn khổ một sứ mệnh nghiên cứu nhằm thu thập các hạt bụi thiên thạch từ tầng khí quyển trên cao.

Dẫn đầu bởi một nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Bắc Cực Na Uy (UiT), sứ mệnh MaxiDusty 2 được thiết kế để thu thập các hạt băng lớn từ tầng không gian phía trên tầng bình lưu (ở độ cao khoảng

Các nhà khoa học tại Đại học Rochester và Viện Công nghệ Rochester (RIT) vừa kết nối hai cơ sở của họ thông qua một mạng truyền thông lượng tử thử nghiệm, sử dụng hai sợi cáp quang dài 18 km. Trong bài báo đăng trên tạp chí Optica Quantum, nhóm nghiên cứu đã giới thiệu Mạng Lượng Tử Rochester (RoQNET), có khả năng truyền thông tin bằng các photon đơn lẻ ở nhiệt độ phòng và sử dụng bước sóng ánh sáng thông thường. Truyền thông lượng tử: bảo mật không thể phá vỡ Mạng lượng tử hứa hẹn…

Các cam kết khí hậu của những tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới về việc nhanh chóng đạt mức phát thải carbon trung hòa đang ngày càng mất uy tín, khi họ tiêu thụ nhiều năng lượng hơn bao giờ hết trong cuộc đua phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) và xây dựng trung tâm dữ liệu – các nhà nghiên cứu cảnh báo.

Một thí nghiệm mới cho thấy bụi Mặt Trăng có thể không độc hại với con người như chúng ta từng nghĩ. Trên thực tế, không khí ô nhiễm tại một con phố đông đúc còn độc hại hơn hít phải bụi Mặt Trăng.
“Kết quả này giúp củng cố cơ sở an toàn cho việc đưa con người quay lại Mặt Trăng,” giáo sư Brian Oliver, chuyên gia Khoa học Sự sống tại Đại học Công nghệ Sydney, nhận định trong một tuyên bố.

Các tổ chức từ thiện đã nhận được 592,5 tỷ USD tiền quyên góp trong năm 2024, tăng 3,3% so với năm 2023 sau khi điều chỉnh lạm phát, theo báo cáo mới nhất của “Giving USA”, một nghiên cứu toàn diện về hoạt động từ thiện tại Hoa Kỳ. Chỉ có một lĩnh vực chính – tôn giáo – chứng kiến mức giảm về quyên góp sau khi điều chỉnh lạm phát.

Hình ảnh bầu trời đêm từ Đài quan sát Vera C. Rubin. Ảnh: NSF Một cảm xúc kỳ lạ ùa đến nơi những người tham dự cuộc họp báo hôm thứ Hai (23/6) khi những chấm trắng mờ nhòe lướt qua màn hình máy tính. Những chấm trắng ấy là các tiểu hành tinh vừa được phát hiện, được trình chiếu trong một đoạn phim công bố hình ảnh đầu tiên đầy mong đợi của Đài quan sát Vera C. Rubin. Cảm giác lúc ấy giống như đang chứng kiến điều gì đó cực kỳ trọng đại — và có…

Chúng ta đã phát hiện nhiều hiện tượng kỳ lạ trong vũ trụ – nhưng vẫn chưa thấy người ngoài hành tinh. Ít nhất là chưa.
Năm 2019, một kính thiên văn vô tuyến tại Úc đã phát hiện một tín hiệu thú vị phát ra từ khu vực gần Proxima Centauri – ngôi sao gần Trái Đất nhất.

Các nghiên cứu về khả năng tái sinh kỳ diệu của giun dẹp, cá ngựa vằn và thằn lằn gợi mở những cách cải thiện khả năng hồi phục cho con người.

Sau chấn thương, một số loài giun dẹp có thể tái tạo gần như mọi tế bào trong cơ thể, kỳ nhông Mexico (axolotl) có thể mọc lại toàn bộ chi và một phần não, cá ngựa vằn có thể phục hồi tủy sống bị tổn thương, và thằn lằn xanh Anole có thể mọc lại đuôi mới.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các polyme tự nhiên chiết xuất từ đậu bắp (okra) và cỏ cà ri (fenugreek) có hiệu quả cao trong việc loại bỏ vi nhựa khỏi nước.

Chính những chất dính tạo nên độ nhớt của đậu bắp và kết cấu dạng gel của cỏ cà ri lại có thể giúp làm sạch nước theo cách đầy bất ngờ. Theo các nhà khoa học, chiết xuất từ các loại thực vật này có khả năng bẫy vi nhựa – những hạt nhựa siêu nhỏ đang làm ô nhiễm đại dương, sông ngòi và thậm chí cả nguồn nước uống của chúng ta.

Sam Nguyễn (Theo Science Focus)

Dù là để tránh thảm họa môi trường hay khám phá những vùng lãnh thổ chưa ai biết tới, nỗ lực thiết lập các khu định cư của con người ngoài Trái Đất đang ngày càng gia tăng trong những năm gần đây. Và trong khi các kế hoạch xây dựng căn cứ trên Mặt Trăng hay sao Hỏa thường thu hút sự chú ý, thì vẫn còn một nơi khác không kém phần khắc nghiệt và bí ẩn, nhưng lại gần Trái Đất hơn rất nhiều – đáy đại dương – đang được các nhà thám hiểm hướng đến.

Những bộ óc xuất sắc nhất của khoa học đã dày công nghiên cứu lĩnh vực này suốt hơn một thế kỷ, cặm cụi mày mò. Tuy nhiên, sự rối rắm đang dần nhường chỗ cho sự hiểu biết, và chúng ta đang bắt đầu nắm bắt được không chỉ ý nghĩa của vật lý lượng tử, mà còn cả các ứng dụng thực tiễn của nó.

Có lý do chính đáng khiến các phi hành gia thường không ở lại Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) quá sáu tháng: vi trọng lực không tốt cho cơ thể con người. Trong số nhiều tác động, nó có thể làm dẹt nhãn cầu và khiến ngón tay, khuôn mặt sưng phồng, gây ra những cơn đau đầu dữ dội do máu, nội tạng và tế bào phản ứng khác thường so với trên Trái Đất.

Các nhà nghiên cứu đã xác định rằng việc áp dụng rộng rãi các công nghệ nhằm thu giữ dioxide carbon từ khí thải công nghiệp và không khí sẽ tốn kém hơn nhiều và gây tác động xấu hơn đến môi trường so với việc chuyển đổi toàn cầu sang các nguồn năng lượng tái tạo.

Các nhà nghiên cứu tại Nhật Bản đã phát minh ra một loại nhựa có thể tan trong nước biển chỉ sau vài giờ, mở ra một giải pháp tiềm năng cho vấn nạn ô nhiễm đại dương và gây hại cho hệ sinh thái hoang dã hiện nay.

Các nhà khoa học đã phát hiện bằng chứng thuyết phục về hành vi giúp đỡ lẫn nhau lâu dài và mang tính qua lại ở chim sáo đá châu Phi, thách thức quan niệm lâu nay rằng hợp tác giữa những cá thể không cùng huyết thống là điều hiếm hoi trong thế giới động vật.

Đã có nhiều bài viết về mùi không gian, qua tường thuật của các phi hành gia sau những trải nghiệm của họ trên quỹ đạo, đặc biệt là trên Trạm Vũ trụ Quốc tế ISS. Thậm chí NASA cũng đã phát triển một dự án sản xuất nước hoa có mùi không gian.

Nhiệt độ đại dương tăng cao, các mô hình thời tiết ở Thái Bình Dương thay đổi và những biến động trong khí quyển đang hội tụ để tạo nên một mùa bão Đại Tây Dương đáng lo ngại – với một số cơn bão dữ dội nhất có thể xuất hiện vào cuối năm.

Các đại biểu tham dự cuộc họp của Liên Hợp Quốc về đạo đức công nghệ thần kinh vào tháng 5-2025 tại Paris đã xây dựng bộ hướng dẫn toàn cầu đầu tiên nhằm bảo vệ quyền riêng tư của người sử dụng.

Vùng đứt gãy Cascadia Subduction Zone, kéo dài từ miền bắc California đến British Columbia (Canada), đã im ắng một cách kỳ lạ suốt 300 năm. Khi cuối cùng vỡ ra, các chuyên gia dự đoán nó sẽ gây ra một trận động đất khổng lồ rung chuyển vùng Tây Bắc Thái Bình Dương. Tệ hơn nữa, sóng thần cao tới 30 mét rất có thể sẽ đổ bộ, tàn phá toàn bộ khu vực ven biển.

Vào tháng 1 năm 2020, thi thể của một hướng dẫn viên thiên nhiên được yêu mến – người đã cống hiến cả đời để bảo vệ loài bướm vua – được phát hiện trong một cái giếng tại Michoacán, Mexico. Vài ngày sau, thi thể của một hướng dẫn viên thứ hai, cũng làm việc tại cùng một công viên Di sản Thế giới UNESCO ở dãy núi Sierra Madre, được tìm thấy. Theo những người quen biết họ, điểm chung giữa hai người đàn ông này là họ từng lên tiếng phản đối các băng đảng ma túy tham gia vào hoạt động khai thác gỗ trái phép trên vùng núi.

Bill Gates vừa công bố kế hoạch sử dụng 200 tỷ USD mà ông sẽ đóng góp thông qua quỹ từ thiện của mình trong vòng 20 năm tới, với cam kết rằng phần lớn số tiền đó sẽ được dành cho châu Phi, đặc biệt trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và phát triển kinh tế trên lục địa này.
Gates đã tiết lộ ý định tập trung vào châu Phi hôm thứ Hai khi phát biểu tại Hội trường Nelson Mandela của Liên minh châu Phi ở Addis Ababa, Ethiopia.

Thám hiểm không gian đang bước vào một kỷ nguyên mới. Chương trình Artemis của NASA và các Thỏa thuận Artemis liên quan đặt mục tiêu đưa con người lên Mặt trăng sớm nhất vào năm 2026 và sau đó là sao Hỏa. Trung Quốc cũng dự kiến phóng tàu có người lái lên Mặt trăng trước năm 2030 và xây dựng một căn cứ mặt trăng.

Amanda Nguyễn – người Mỹ gốc Việt đầu tiên bay vào không gian và là một nhà hoạt động xã hội nổi bật – sẽ đến Việt Nam với vai trò diễn giả danh dự tại lễ tốt nghiệp chương trình cử nhân của Trường Đại học Fulbright Việt Nam vào ngày 7 tháng 6.

Các công cụ AI có thể khiến một nửa số công việc văn phòng cấp thấp biến mất và đẩy tỷ lệ thất nghiệp lên tới 20% trong vòng từ một đến năm năm tới, ông nói với Axios hôm thứ Tư. Điều đó có thể khiến tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ tăng gấp năm lần chỉ trong vài năm — mức cao gần nhất từng xảy ra là trong giai đoạn đỉnh điểm của đại dịch Covid-19.

Ngày 28-4, Tây Ban Nha đã trải qua một trong những sự cố mất điện diện rộng nhất trong nhiều thập niên qua. Hàng triệu người dân và doanh nghiệp bất ngờ bị cắt điện, phơi bày sự thiếu chuẩn bị của ngay cả các quốc gia phát triển trước những sự cố hạ tầng quy mô lớn. Dù nguyên nhân của sự cố vẫn đang được điều tra, hậu quả là tức thì: các bệnh viện phải vận hành trong chế độ khẩn cấp, hệ thống giao thông đình trệ và đặc biệt là viễn thông tê liệt. Khoảnh khắc này đã làm bùng lên một cuộc tranh luận cấp bách — không còn là về tốc độ mạng, mà là về khả năng chống chịu của nó.

Hơn một phần năm diện tích đại dương toàn cầu đã trải qua hiện tượng tối đi rõ rệt trong hai thập kỷ qua, làm giảm đáng kể độ sâu của tầng quang hợp – lớp nước có ánh sáng mặt trời, vốn là nơi sinh sống thiết yếu của hầu hết sinh vật biển.

Trong thời đại số, việc du lịch mà không mang theo điện thoại dường như là điều không tưởng. Nhưng với những ai dám buông bỏ (let go) nó, trải nghiệm mang lại thường sâu sắc hơn, với nhiều tương tác chân thành, sự kết nối thiệt với nơi mình đặt chân đến.

Trong một truyện khoa học viễn tưởng năm 1983, nhà vật lý thiên văn người Ấn Độ Jayant Narlikar đã dự đoán viễn cảnh các trường học vào năm 2050.

Ông hình dung ra một cảnh tượng nơi một sinh vật ngoài hành tinh sống giữa loài người ngồi trước màn hình và tham gia lớp học trực tuyến. Dù sinh vật ngoài hành tinh vẫn chưa xuất hiện, nhưng các lớp học trực tuyến đã trở thành hiện thực sớm hơn nhiều, vào năm 2020, khi đại dịch Covid-19 bùng phát.

Khi một kỷ nguyên mới của khám phá và phát triển không gian đang mở ra — với vai trò lãnh đạo và đầu tư ngày càng lớn từ khu vực tư nhân — tiềm năng tăng trưởng nhanh chóng là rất hứa hẹn. An ninh quốc gia, thám hiểm không gian sâu và hàng loạt ứng dụng thương mại mới nổi đang thúc đẩy doanh thu ngành không gian toàn cầu, được dự báo sẽ đạt 1.800 tỷ USD vào năm 2035, so với 600 tỷ USD vào năm 2023.

ASEAN, Chính phủ Nhật Bản và Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) ngày 21-5-2025 đã chính thức khởi động Dự án Lập Hồ sơ Carbon Xanh Biển và Tài chính ASEAN (ABCF) tại Jakarta nhằm tăng cường quản lý bền vững các hệ sinh thái carbon xanh biển. Việc lập hồ sơ carbon xanh biển sẽ bao gồm nhận diện, lập bản đồ và định giá lượng carbon được lưu giữ trong các hệ sinh thái nước mặn và nước ngọt, sử dụng các phương pháp khoa học tiên tiến nhất, công nghệ vệ tinh và khảo sát…

Khi nghĩ đến hóa thạch khủng long, hẳn bạn sẽ hình dung ra những vùng sa mạc khô cằn hay vùng đất xấu bị mặt trời thiêu đốt. Thế nhưng, một trong những nghĩa địa khủng long phong phú nhất thế giới lại nằm ở một nơi ít ai ngờ tới: một khu rừng yên tĩnh ở phía bắc Alberta, Canada.

Hãy tưởng tượng bạn chỉ cần đeo một cặp kính áp tròng là có thể nhìn thấy ánh sáng hồng ngoại – mà không cần bất kỳ thiết bị cồng kềnh nào hay thậm chí cả pin. Điều này giờ đây đã trở thành hiện thực nhờ vào một loại kính áp tròng đột phá do các nhà khoa học phát triển, có khả năng biến ánh sáng hồng ngoại vô hình thành các màu sắc mà mắt người có thể nhìn thấy.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Stanford đã xác định nguyên nhân các trận động đất ở khu vực núi lửa Campi Flegrei là do áp suất nước ngầm tích tụ chứ không phải do hoạt động đá nóng chảy magma, và do vậy, việc kiểm soát dòng chảy của nước có thể giúp giảm nguy cơ địa chấn tại khu vực này.

Mỗi tuần, có hàng trăm bài nghiên cứu khoa học được gửi đến tòa soạn của BBC Science Focus, vì vậy chúng tôi có rất nhiều thứ để hình dung, hòng đoán xem cơn gió tương lai sẽ thổi về hướng nào. Và đây là 10 công nghệ mà chúng tôi cho rằng sẽ định hình cuộc sống hằng ngày của chúng ta vào năm 2050. Dự đoán tương lai thường bị cho là chuyện viển vông (a fool’s game). Thế nhưng, chúng ta vẫn không ngừng tò mò về những ý tưởng sẽ khiến cả thế giới bàn tán…

Trong nhiều thế kỷ, hàng trăm triệu người đã dựa vào các vùng đất ngập nước trong sa mạc — những nơi hiện đang biến mất dần. Liệu sự kết hợp giữa tri thức cổ truyền và đổi mới hiện đại có thể bảo vệ các hệ sinh thái độc đáo này không?

Một dân tộc chinh phục không gian cần nhiều hơn là tên lửa và trạm vũ trụ. Không có nền văn minh nào từng được xây dựng chỉ bằng năng lực kỹ thuật. Để tồn tại, nó cần những con người chọn ở lại và theo đuổi cuộc sống bên ngoài quỹ đạo Trái đất. Chính văn hóa — bám rễ trong cái đẹp, sự lặp lại và ý nghĩa — biến cơ sở hạ tầng thành mái nhà. Nếu thiếu nó, không gian sẽ vẫn là một miền đất vô cảm — thường được ghé thăm nhưng không bao giờ được cư trú.

Nữ phi hành gia người Anh này sắp bước vào thử thách khó khăn nhất từ trước đến nay – đánh giá xem cô có đủ khả năng để thực hiện một chuyến đi bộ ngoài không gian hay không. Bài kiểm tra sẽ diễn ra tại một trong những hồ bơi lớn nhất thế giới: Phòng thí nghiệm Trung hòa Độ nổi của NASA (Neutral Buoyancy Laboratory) tại Trung tâm Vũ trụ Johnson, Houston, Texas.

Một nghiên cứu cho thấy làm vườn giúp duy trì chức năng nhận thức, từ đó giúp bạn sống khỏe lâu dài. Giờ đây, bệnh nhân sa sút trí tuệ đang gặt hái lợi ích từ những đơn thuốc đặc biệt – các “nông trại chăm sóc”.

Một nghiên cứu mới cho thấy 28 thành phố đông dân nhất của Hoa Kỳ — bao gồm New York, Chicago, Dallas và Denver — đang bị sụt lún với tốc độ từ 2 đến 10 milimét mỗi năm.

Công ty công nghệ GMV của Tây Ban Nha vừa công bố một hệ thống định vị tương tự GPS dành cho Mặt trăng, với mục tiêu giúp các nhiệm vụ thám hiểm trở nên trực quan như một chuyến lái xe quanh thành phố bằng các ứng dụng như Google Maps hoặc Waze.

Nhật Bản đã bắt tay vào một sứ mệnh phát triển hệ thống pin có khả năng liên tục tạo ra điện trong vòng một thế kỷ dưới những điều kiện khắc nghiệt của không gian vũ trụ. Những loại pin có thời gian hoạt động dài và không cần bảo trì được kỳ vọng sẽ đóng vai trò quan trọng không chỉ trong các dự án trên Mặt trăng mà còn trong các sứ mệnh thám hiểm không gian xa, vượt khỏi sao Mộc, nơi ánh sáng Mặt trời yếu hơn. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Nhật Bản…

Chính quyền Mỹ đang chuẩn bị chấm dứt các nghiên cứu liên bang về ô nhiễm do vệ tinh và tên lửa gây ra — bao gồm cả một phần do các công ty không gian của Elon Musk gây nên — làm dấy lên lo ngại về xung đột lợi ích liên quan đến tỷ phú sở hữu SpaceX và Starlink.

Cây vân sam, một loại cây lá kim cùng họ với thông, lưu giữ ký ức cổ xưa về môi trường sống và giao tiếp với nhau trong những giờ trước khi xảy ra nhật thực, theo một nghiên cứu quốc tế mới.

Bill Gates cho biết hôm thứ Năm, 8-5, ông sẽ đóng góp 99% tài sản còn lại từ ngành công nghệ cho Quỹ Gates, và quỹ này sẽ đóng cửa vào năm 2045 – sớm hơn so với kế hoạch ban đầu. Tính theo giá trị hiện tại, số tiền đó ước tính khoảng 107 tỷ USD.

Fujitsu Ltd và Viện nghiên cứu Riken – tổ chức được chính phủ Nhật Bản hậu thuẫn – đã cùng phát triển một máy tính lượng tử siêu dẫn sử dụng 256 bit lượng tử (qubit) và đặt mục tiêu ra mắt một máy tính tiên tiến hơn với 1.000 qubit trong vòng hai năm tới. Dựa trên nguyên mẫu 64 qubit ra mắt năm 2023, hệ thống mới này sẽ được cung cấp cho các bên khác từ tháng 6, Fujitsu và Riken cho biết cuối tháng trước. Máy tính lượng tử dễ gặp lỗi khi có những tác…

Bên cạnh những chiếc áo polo, blazer kẻ tartan và phong cách thiết kế mang đậm dấu ấn cá nhân, Ralph Lauren – nhà thiết kế huyền thoại người Mỹ – chưa bao giờ cần đến những phát biểu ồn ào hay ánh đèn sân khấu rực rỡ để khẳng định tên tuổi. Ông để lại dấu ấn sâu đậm không chỉ qua các bộ sưu tập kinh điển, mà còn bằng tấm lòng âm thầm cống hiến cho cộng đồng.

Ở tuổi 85, ông vẫn xuất hiện đầy phong độ giữa lòng Manhattan trong buổi ra mắt bộ sưu tập Mùa Thu 2025, khoác chiếc áo len dài màu đen in hình đầu bò Longhorn – biểu tượng của sức mạnh và tinh thần nước Mỹ mà ông luôn trân quý. Phía sau ánh hào quang thời trang là những đóng góp âm thầm và bền bỉ cho y tế, giáo dục, công tác cứu trợ, chăm sóc bệnh nhân ung thư và bảo tồn văn hóa. Trong suốt ba thập kỷ qua, Ralph Lauren đã quyên góp hơn 250 triệu đô la Mỹ cho các hoạt động nhân đạo này. Đó cũng là một truyền thống đầy nhân văn của nhiều tỷ phú và triệu phú Mỹ: “Hiến tặng khi ta còn sống.”

Chương trình huấn luyện lập trình Backend và Frontend này do ISC Hậu Giang phối hợp cùng công ty Alta Software và Trường Cao đẳng FPT Polytechnic Cần Thơ tổ chức, dành cho sinh viên và người trẻ đam mê công nghệ tại khu vực ĐBSCL.

Khóa học kéo dài 12 tuần, với nội dung được thiết kế theo chuẩn doanh nghiệp: học online trong tuần và học trực tiếp mỗi sáng thứ Bảy tại ISC Hậu Giang, ông Lâm Nguyễn Hải Long, Chủ tịch điều hành ISC Hậu Giang chia sẻ tại buổi tổng kết thứ Bảy tuần qua (ngày 12/4).

Một cuộc truy đuổi kịch tính bằng máy bay đối với một vệ tinhg đang rơi đã mang lại những hiểu biết mới về quá trình cháy rực khi các vệ tinh hết hạn dùng tan rã trong khí quyển. Các phép đo này sẽ giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn cách ô nhiễm không khí từ vệ tinh ảnh hưởng đến bầu khí quyển Trái Đất.

Warren Buffett cùng Bill và Melinda Gates đã cùng nhau thành lập Giving Pledge vào năm 2010 nhằm khuyến khích những người siêu giàu công khai cam kết quyên góp phần lớn tài sản của họ cho các hoạt động từ thiện. Mười lăm năm sau, Buffett đã 94 tuổi, vợ chồng Gates đã ly hôn, và số người tham gia mới đang giảm dần. Tuy nhiên, Giving Pledge vẫn có những “tín đồ” nhiệt thành của mình.

Quỹ đạo Trái Đất thấp (LEO) đang trên đà chứng kiến sự mở rộng mạnh mẽ của các hoạt động có người điều khiển, nhưng sự gia tăng của rác không gian có thể đe dọa những sứ mệnh này và tạo ra các nguy cơ an toàn cho phi hành gia.

Cuộc cạnh tranh toàn cầu đang gia tăng về đổi mới sáng tạo xanh, và có thể thúc đẩy sự thịnh vượng — nhưng điều này không đồng nghĩa với việc cải thiện tính bền vững môi trường. Cuộc cạnh tranh này có thể không về đích chừng nào mà những “dịch vụ từ thiên nhiên” không được đính giá đúng và thiếu sự hợp tác sâu rộng trên phạm vi toàn cầu.

Khi sản lượng năng lượng hạt nhân toàn cầu ngày càng tăng, vấn đề xử lý chất thải hạt nhân đòi hỏi phải có một giải pháp bền vững lâu dài. Nhưng bạn sẽ cất giữ thứ gì đó nguy hiểm trong hàng nghìn năm ở đâu?

Những người lính gác mặc đồng phục, súng đeo bên hông, đứng canh ở lối vào và quan sát bạn bước chậm qua. Phía trước là một vùng đất hoang, nơi những giàn giáo kim loại trơ trụi, các ống khói nằm im lìm và thiết bị bị bỏ rơi.

Cơ quan Quản lý Không gian Quốc gia Trung Quốc (CNSA) vừa công bố lựa chọn 10 dự án quốc tế tham gia sứ mệnh Mặt Trăng Hằng Nga 8 dự kiến phóng vào năm 2029.

Các dự án đến từ 11 quốc gia và khu vực, cùng với một tổ chức quốc tế, thuộc nhiều lĩnh vực khoa học và công nghệ khác nhau. Các thiết bị sẽ được mang theo trên tàu đổ bộ Hằng Nga 8.

Một công ty khởi nghiệp (startup) của Pháp, được thành lập bởi các kỹ sư tên lửa kỳ cựu, đang phát triển một phương tiện phóng từ máy bay nhằm đánh chặn, thu giữ và xử lý các vật thể trên quỹ đạo — từ vệ tinh hỏng đến các mối đe dọa tiềm tàng.

Ở Armenia, giáo dục công nghệ bắt đầu từ rất sớm. Armenia là quốc gia không giáp biển với 2,7 triệu dân, nhỏ nhất trong khu vực Nam Caucasus
Khác với các nước láng giềng, Armenia không có tài nguyên thiên nhiên hay đường biển. Nhưng trong thời kỳ Liên Xô, nước này từng là trung tâm về toán học và khoa học máy tính.

Trung Quốc đã chấp thuận một số đơn xin mượn mẫu vật mặt trăng do sứ mệnh Chang’e-5 (Hằng Nga-5) thu thập được, bao gồm đơn của hai trường đại học Mỹ.

Cơ quan Vũ trụ Quốc gia Trung Quốc (CNSA) đã công bố kết quả vòng xét duyệt quốc tế mới nhất về việc cho mượn mẫu vật tại Thượng Hải vào ngày 24-4, trong khuôn khổ hội nghị kỷ niệm Ngày Vũ trụ lần thứ 10 của Trung Quốc. Sự kiện này bao gồm lễ ký kết thỏa thuận cho mượn mẫu đá Mặt Trăng.

Ba phi hành gia Trung Quốc đã đến trạm không gian Thiên Cung vào thứ Năm trên tàu vũ trụ Thần Châu-20, chỉ vài giờ sau khi phóng từ Trung tâm phóng vệ tinh Jiuquan.

Biến đổi khí hậu đang mở ra những con đường mới cho sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm như brucellosis, tularemia và E. coli ở Bắc Cực, theo cảnh báo từ một nhóm nhà khoa học quốc tế có chuyên môn về sức khỏe con người, động vật và môi trường tại vùng cực Bắc.

Khi thế giới đang trên đà vượt quá các mục tiêu nhiệt độ đã đặt ra, nỗ lực loại bỏ khí nhà kính khỏi khí quyển ngày càng tăng lên. Trong vài tháng tới, một nhóm các nhà khoa học Mỹ dự định sẽ đổ một dung dịch chống axit (giống như thuốc trị đầy hơi) xuống vùng biển Massachusetts. Họ sẽ sử dụng thuyền, phao nổi và tàu lặn tự hành để theo dõi sự thay đổi trong thành phần hóa học của nước, mà họ hy vọng có thể giúp một vùng nhỏ của Đại Tây Dương hấp…

Pema Tsho Sakhu, một học sinh người Bhutan 13 tuổi đang sinh sống tại Perth, Úc, đang góp phần phát triển một thiết bị khoa học sẽ sớm được phóng lên quỹ đạo Trái Đất trên một vệ tinh siêu nhỏ CubeSat – loại vệ tinh có hình dạng khối lập phương, mỗi cạnh dài 10cm.

Hiện có khoảng 13.000 vệ tinh đang quay quanh Trái Đất, trong đó khoảng 10.000 vệ tinh đang hoạt động, đồng nghĩa với khoảng 3.000 vệ tinh đã hoặc sắp chết. Các hạt được giải phóng từ các vệ tinh đang phân rã có thể gây ra tác động không mong muốn và có hại đối với tầng ozone.

Boron là nguyên tố có tự nhiên trong nước biển, nhưng trở thành chất gây ô nhiễm độc hại trong nước uống khi nó đi qua các bộ lọc loại bỏ muối tiêu chuẩn. Nồng độ của boron trong nước biển cao gấp khoảng hai lần mức an toàn cao nhất mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho phép đối với nước uống, và cao gấp 5 đến 12 lần mức mà nhiều loại cây trồng có thể chịu được.

Tàu vũ trụ Soyuz của Nga đã chở phi hành gia Jonny Kim của NASA cùng hai đồng nghiệp người Nga là Sergey Ryzhikov và Alexey Zubritsky lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) ngày hôm qua, sau khi kết nối với ISS vào lúc 4:57 sáng thứ Ba (giờ miền Đông) ngày 8-4 (tức 04:57 giờ Việt Nam).

Meta Platforms đã triển khai tính năng “Tài khoản thiếu niên” (Teen Accounts) cho Facebook và Messenger bắt đầu từ hôm qua, 8-4, trong bối cảnh hãng đang đối mặt với những chỉ trích vì chưa làm đủ để bảo vệ người dùng trẻ khỏi các mối nguy hại trực tuyến.

Một nghiên cứu mới từ các nhà nghiên cứu tại Đại học Colorado Boulder cho thấy rằng việc tiếp xúc lâu dài với bụi sao Hỏa có thể gây ra những rủi ro sức khỏe nghiêm trọng cho các phi hành gia. Những rủi ro này có thể từ tổn thương phổi mãn tính đến rối loạn chức năng tuyến giáp.

Nhiều thập kỷ trước, trong cuộc chạy đua không gian đầy hào hứng giữa Liên Xô cũ và Hoa Kỳ, cả thế giới đã chứng kiến khoảnh khắc lịch sử khi vệ tinh nhân tạo đầu tiên bay quanh Trái Đất – được gọi là “thời khắc Sputnik”.

Vụ phóng Sputnik 1 vào ngày 4-10-1957 đã gây lo lắng cho Hoa Kỳ, nhất là sau đó không lâu, vụ phóng vệ tinh đầu tiên của Mỹ – do Hải quân Hoa Kỳ thực hiện với tên lửa Vanguard – thất bại nặng nề khi tên lửa đổ sụp và phát nổ, dẫn đến biệt danh chế nhạo “kaputnik”.

Một tiểu hành tinh mang tên 2024 YR4 từng làm dấy lên cảnh báo toàn cầu do nguy cơ va chạm với Trái Đất, nhưng hiện nay đã xuất hiện khả năng nhỏ tiểu hành tinh này có thể va chạm với Mặt Trăng, và có thể tạo ra các mảnh vỡ gây nguy hiểm cho vệ tinh và các hoạt động không gian của con người.

Băng biển mùa đông ở Bắc Cực đạt mức diện tích thấp nhất từng ghi nhận vào thời điểm cao nhất hàng năm vào ngày 22-3-2025, trong khi diện tích băng toàn cầu cũng giảm xuống mức thấp nhất vào giữa tháng 2.

Một bài báo mới trên tạp chí BioScience của Viện Khoa học Sinh học Hoa Kỳ đã đặt vấn đề về các phương pháp bảo tồn lâu nay. Các tác giả cho rằng các khu vực được bảo vệ như công viên quốc gia hay vùng hoang dã cần tập trung vào việc duy trì sự vận động tự nhiên của cảnh quan, thay vì cố giữ chúng trong trạng thái bất biến hoặc chỉ bảo tồn các đặc điểm cố định.

Đây là một câu chuyện trinh thám kéo dài cả thập kỷ, với mỗi lần thiên thạch rơi đều cung cấp thêm manh mối mới,” Peter Jenniskens, một trong những người sáng lập dự án đến từ Viện SETI và Trung tâm Nghiên cứu Ames của NASA, cho biết trong một tuyên bố. “Giờ đây chúng tôi đã có những nét phác thảo đầu tiên của bản đồ địa chất vành đai tiểu hành tinh.”

Các quốc gia có thu nhập cao chỉ đồng ý “đi đầu” trong việc phân bổ ít nhất 300 tỷ USD mỗi năm cho các quốc gia thu nhập thấp và trung bình đến năm 2035. Tuy nhiên, mức đóng góp cụ thể của họ vẫn chưa được xác định rõ ràng và có thể lấy từ nhiều nguồn khác nhau. Trong khi đó, thỏa thuận tại Baku kêu gọi “tất cả các bên liên quan” gia tăng tổng mức tài trợ này lên ít nhất 1.300 tỷ USD mỗi năm.

Bạn muốn trở nên tự tin hơn, hướng ngoại hơn hay quyết đoán hơn? Khoa học cho thấy chỉ với một vài thay đổi đơn giản, bạn có thể mở ra phiên bản tốt nhất của chính mình (unlock your best self).

Như hàng ngàn bài đăng đầy tính động viên trên Instagram thường nhắc nhở – mỗi ngày mới là một cơ hội để thay đổi. Hãy bắt đầu lại, trở nên tốt hơn. Nhưng bắt đầu từ đâu?

Từ năm 1963 đến 1982, các nhà sản xuất tên lửa đẩy dùng một lần (expendable launch vehicle = ELV) của Hoa Kỳ chỉ chế tạo phương tiện này theo hợp đồng với Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Quốc gia (NASA) hoặc Bộ Quốc phòng Mỹ.  Vào đầu những năm 1970, khi các công ty tư nhân và chính phủ nước ngoài mua vệ tinh viễn thông, họ phải ký hợp đồng với NASA để phóng tải trọng của mình. Thông qua NASA, các vụ phóng có thể được thực hiện bằng một trong bốn loại tên lửa…

Khi bạn đi qua một khu rừng thông, một trong những điều đầu tiên bạn cảm nhận là hương thơm trong lành, dễ chịu.
Tuy nhiên, việc mang mùi hương đó vào nhà thông qua các sản phẩm hóa học như nước xịt phòng, sáp thơm, nước lau sàn và chất khử mùi có thể nhanh chóng làm không khí trong nhà tràn ngập các hạt nano đủ nhỏ để xâm nhập sâu vào phổi, theo một loạt nghiên cứu của các kỹ sư tại Đại học Purdue

Biến đổi khí hậu không chỉ làm Trái Đất nóng lên—nó còn đang định hình lại không gian vũ trụ, và có nguy cơ tác động xấu đến hoạt động không gian. Số lượng vệ tinh gia tăng và sự biến đổi khí quyển Hiện có hơn 8.000 vệ tinh quay quanh Trái Đất ở độ cao từ 300 đến 1.000 km, nằm trong tầng nhiệt (thermosphere)—tức là tầng khí quyển trên cùng của hành tinh chúng ta. Trong khi các hiện tượng thời tiết vũ trụ như bão Mặt Trời hay phun trào khối lượng vành nhật hoa có…

Nghiên cứu được công bố ngày 6 tháng 3 trên tạp chí Human-Animal Interactions phát hiện rằng dành thời gian trong thiên nhiên – đặc biệt là tương tác với động vật hoang dã và đi bộ trong rừng

Được các cố vấn tại NASA khuyến khích, Amanda Nguyen (Amanda Ngọc Nguyễn) nuôi ước mơ trở thành phi hành gia. Năm 2021, cô trở thành ứng viên nhà khoa học phi hành gia tại Viện Khoa học Du hành Vũ trụ Quốc tế, nghiên cứu về sức khỏe phụ nữ và chu kỳ kinh nguyệt trong môi trường không gian. Năm 2024, Blue Origin thông báo Nguyễn sẽ tham gia sứ mệnh New Shepard, trở thành người phụ nữ Việt Nam đầu tiên bay vào vũ trụ

Divya Tyagi, một sinh viên kỹ thuật tại Penn State, đã đơn giản hóa một vấn đề toán học trăm năm tuổi, giúp nó dễ tiếp cận hơn và có tính ứng dụng cao trong lĩnh vực điện gió và giúp hoàn thiện công trình của nhà khí động học người Anh Hermann Glauert (1892-1934).

Bước tiến mới trong quang hợp nhân tạo
Các nhà khoa học đã phát triển một kỹ thuật quang hợp nhân tạo, sử dụng ánh sáng mặt trời và
nước để biến các hợp chất hữu cơ phế thải thành hóa chất và năng lượng có giá trị. Không giống
như các phương pháp truyền thống, quy trình mang tên APOS còn giúp loại bỏ các sản phẩm phụ
không mong muốn, trở thành bước đột phá quan trọng cho tính bền vững.

Nữ ca sĩ từng đoạt giải với các ca khúc “E.T.” và “Firework” sẽ tham gia phi hành đoàn toàn nữ đầu tiên bay trên tên lửa New Shepard của Blue Origin vào cuối năm nay. Chuyến bay, dự kiến cất cánh vào mùa xuân, do Lauren Sánchez – bạn gái của tỷ phú Jeff Bezos, nhà sáng lập Blue Origin – dẫn dắt.

Tàu đổ bộ Mặt Trăng thứ hai của Intuitive Machines đang trên đường tới Mặt Trăng sau khi được phóng bằng tên lửa Falcon 9 của SpaceX vào tối ngày 26-2, tức sáng ngày 27-2 giờ Việt Nam, mang theo ba vệ tinh cùng các thiết bị khoa học khác.

Ngày mai, 28-2, hứa hẹn sẽ là một ngày đáng nhớ đối với những nhà thám hiểm không gian, khi không chỉ một mà hai sứ mệnh lớn của NASA dự kiến sẽ được phóng lên vũ trụ. Điều thú vị là dù hai tàu vũ trụ của các sứ mệnh này rất khác nhau, chúng lại có chung một nhiệm vụ: lập bản đồ vũ trụ (cosmic cartography), và đi chung (carpool) trên cùng một tên lửa của SpaceX.

Blue Origin đã thực hiện thành công sứ mệnh du lịch vũ trụ thứ 10 vào sáng 25-2, đưa sáu hành khách trả phí lên không gian cận quỹ đạo.
Sau một chút trì hoãn, tàu New Shepard của Blue Origin đã cất cánh từ khu phóng ở Tây Texas vào lúc 10:50 sáng theo giờ miền Đông (10:50 tối giờ Việt Nam). Tên lửa đẩy New Shepard hạ cánh xuống sa mạc Texas đầy bụi khoảng bảy phút sau khi phóng, và khoang tàu của chuyến bay trở lại mặt đất ba phút sau đó.

Bạn đã bao giờ tự hỏi các nhà thiên văn làm thế nào để lập bản đồ Dải Ngân Hà (the Milky Way) khi nó rộng lớn đến mức khó tưởng tượng? Một trong những công cụ mạnh mẽ nhất chính là bức xạ 21 cm.
Hydro, nguyên tố phổ biến nhất trong vũ trụ, đóng vai trò quan trọng trong quá trình này. Khi electron trong nguyên tử hydro đảo chiều quay, nó phát ra một loại bức xạ điện từ có bước sóng 21 cm.

Tuần trước, ba nhà nghiên cứu xuất sắc đã được vinh danh và nhận giải thưởng để thúc đẩy công việc của họ trong khuôn khổ Giải thưởng Sony Women in Technology lần đầu tiên hợp tác với Nature. Mỗi người nhận được 250.000 USD để hỗ trợ và đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu tập trung vào công nghệ.

Các nhà khoa học ở Chile đang chứng minh rằng ngay cả trong sa mạc khô cằn nhất, nước vẫn có thể được thu từ không khí. Bằng cách lắp đặt các tấm lưới thu gom (mesh collectors), họ đã thu được nước từ sương mù ở Alto Hospicio, nơi nhiều cư dân gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn nước. Phương pháp này có thể đóng vai trò là nguồn cung cấp nước bổ sung cho nhu cầu uống, tưới tiêu và thậm chí cả nông nghiệp đô thị.

Cựu Tổng thống Donald Trump và Giám đốc điều hành SpaceX Elon Musk đã lặp lại tuyên bố rằng các phi hành gia của NASA bị “bỏ rơi” trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) vì lý do chính trị, một cáo buộc dường như không có bằng chứng xác thực, khi cả NASA lẫn các phi hành gia đều bác bỏ điều này.

WASP-121 b là tên của một ngoại hành tinh “cực đoan” — nó nóng đến mức mưa xuống những giọt sắt lỏng. Giờ đây, các nhà thiên văn học đã phát hiện ra rằng hành tinh này, nằm cách chúng ta khoảng 900 năm ánh sáng, còn bị tàn phá bởi những cơn gió mạnh ngoài sức tưởng tượng.

Những cánh buồm Mặt Trời cho phép vệ tinh lướt đi trong không gian, sử dụng năng lượng đẩy từ ánh sáng Mặt Trời có thể sớm trở thành hiện thực. Công nghệ này sẽ giúp các nhà khoa học cung cấp cảnh báo sớm hơn về các hiện tượng thời tiết không gian như bão từ, vốn có khả năng gây gián đoạn các hệ thống công nghệ trên Trái Đất.

Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) ngày 14-2 thông báo rằng John McFall, thành viên dự bị trong đội ngũ phi hành gia của cơ quan này, đã được hội đồng y tế đa quốc gia chứng nhận đủ điều kiện cho các nhiệm vụ dài hạn trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS). Đây là lần đầu tiên, một phi hành gia châu Âu có khuyết tật thể chất (physical disability) đã được chứng nhận y tế để thực hiện các nhiệm vụ trên ISS.

Nếu bạn muốn gây ấn tượng với bạn bè, trẻ em và gia đình bằng những sự thật thú vị ngẫu nhiên và những điều kỳ lạ đáng kinh ngạc, bạn đã đến đúng nơi. Dưới đây là 101 sự thật thú vị sẽ thay đổi cách bạn nhìn nhận thế giới – và còn xa hơn thế nữa.

Các nhà vật lý thiên văn đã quan sát được neutrino (*) có năng lượng cao gấp 20 lần bất kỳ hạt nào từng được quan sát trước đó.
Hạt này – có khả năng đến từ một thiên hà xa xôi – được phát hiện bởi Kính thiên văn Neutrino Một Kilômét Khối (KM3NeT), một tập hợp các quả cầu thủy tinh cảm biến ánh sáng nằm dưới đáy biển Địa Trung Hải, vào ngày 13-2-2023, nhưng các nhà nghiên cứu theo dõi kính thiên văn này không nhận ra phát hiện này cho đến đầu năm 2024, khi họ hoàn thành phân tích đầu tiên về dữ liệu của mình.

Ngày nay, những người quan tâm đến thiên văn đều biết bầu trời không chỉ có các ngôi sao, mà còn có những hành tinh xoanh quanh những ngôi sao đó, được gọi là ngoại hành tinh. Thế nhưng, cách đây gần 5 thập kỷ, ý tưởng tìm hiểu về các ngoại hành tinh thậm chí được xem là điên rồ. Câu chuyện về Kính thiên văn vũ trụ Kepler cho chúng ta biết nhiều điều thú vị về giai đoạn khai mở ban đầu đó. Vào giữa những năm 1980, kỹ sư NASA William Borucki đã phải đối mặt…

Các nhà khoa học phát hiện rằng chỉ vài giờ tiếp xúc với không khí ô nhiễm có thể làm giảm khả năng tập trung, khiến việc nhận diện cảm xúc trở nên khó khăn hơn và suy yếu khả năng chú ý có chọn lọc. Những suy giảm nhận thức này có thể ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày và năng suất làm việc, và có thể có tác động lâu dài. Theo một nghiên cứu mới, các nhà khoa học nhận thấy rằng ngay cả tiếp xúc ngắn với mức độ bụi mịn (particulate matter) cao cũng…

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Hoa Kỳ (NASA) dự kiến sẽ thực hiện chuyến phóng tàu vũ trụ có người lên Sao Hỏa sớm nhất vào năm 2035, trong khi tỷ phú Elon Musk của SpaceX đặt ra tham vọng cao hơn, đưa con người lên Hành tinh Đỏ vào năm 2032 và thậm chí xây dựng các khu định cư trên Sao Hỏa. Để thực hiện các mục tiêu đó, thì câu hỏi lớn nhất là liệu Hành tinh Đỏ có thể sống được không, và liệu đã từng có dấu hiệu sự sống trên một hành tinh cách xa Trái Đất đến hơn 400 triệu km? Nhiều nỗ lực đã được thực hiện để tìm kiếm câu trả lời, và sứ mệnh Mars 2020 với xe thám hiểm tự hành Perseverance đã có nhiều phát hiện lý thú về mặt khoa học.

Khi chúng ta bị tấn công từ nhiều phía, từ biến đổi khí hậu cho đến khủng hoảng y tế, một loạt những nhà tài trợ mới đang xuất hiện với những khoản quyên góp kỷ lục. Họ cũng tung ra các sáng kiến làm thay đổi cuộc chơi.
Danh sách hàng năm của Forbes về những nhà từ thiện lớn nhất năm 2025 đã giới thiệu những cá nhân, tổ chức có ảnh hưởng lớn nhất về thiện nguyện. Họ là ai?

Tên lửa Falcon 9 của SpaceX đã phóng hai vệ tinh quan sát Trái Đất cho Maxar Intelligence vào ngày 4-2, hoàn tất việc triển khai thế hệ tiếp theo của chùm vệ tinh WorldView Legion.
Tên lửa cất cánh lúc 6:13 chiều giờ miền Đông (tức 6:13 sáng 5-2 giờ Việt Nam) từ Trung tâm Vũ trụ Kennedy của NASA ở Florida, xuyên qua lớp sương mù dày đặc bao phủ bãi phóng.

Một giống lúa mới được tạo ra bằng kỹ thuật lai tạo đơn giản có thể giúp giảm gần ba phần tư lượng khí methane phát thải từ canh tác lúa, một loại khí nhà kính có tác động làm ấm Trái đất mạnh hơn carbon dioxide tới 25 lần.

Một vệ tinh định vị của Ấn Độ mới được phóng hiện đang mắc kẹt trong quỹ đạo chuyển tiếp (transfer orbit) do hệ thống đẩy trên vệ tinh bị hỏng và có thể sớm rơi trở lại Trái Đất.
Tổ chức Nghiên cứu Không gian Ấn Độ (ISRO) ngày 2-2 cho biết vệ tinh NVS-02, được phóng vào ngày 28-1 (giờ miền Đông nước Mỹ), đã gặp sự cố với hệ thống đẩy khiến nó không thể nâng quỹ đạo theo kế hoạch.

Những người tin rằng hiện tượng nóng lên toàn cầu là một thuyết âm mưu thường lấy phần lớn thông tin từ mạng xã hội và các kênh truyền thông quảng cáo, theo một nghiên cứu của Đại học Monash. Trong khi đó, nghiên cứu độc quyền của Đại học Monash gợi ý rằng những người dựa vào báo in và đài chính thống có xu hướng đạt điểm cao hơn về “giá trị công dân”

Lần đầu tiên, Mặt Trăng đã được đưa vào danh sách toàn cầu “cần được giám sát” của World Monuments Fund, bao gồm các di sản cần được bảo vệ và bảo tồn.
Theo tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại New York này, kỷ nguyên mới của thám hiểm và du lịch không gian có thể đặt các địa điểm văn hóa, như các địa điểm hạ cánh của Apollo, trước nguy cơ bị hư hại và cướp phá (looting).

Nhằm giải quyết chuyện tiền nong và cả chuyện phiền nhiễu mà công nhân nước ngoài phải đối mặt, Nhật Bản dự kiến sẽ tung ra một chương trình đột phá. Theo đó, sẽ giới hạn phí tuyển dụng cũng như tạo điều kiện cho công nhân thay đổi chỗ làm.

Trong những năm tới, người dân Mỹ có thể phải đối mặt với tình trạng mất điện kéo dài hơn tám giờ ngày càng gia tăng, mà nguyên nhân là do biến đổi khí hậu, theo một báo cáo mới công bố.
Các sự kiện thời tiết cực đoan nguy hiểm gây ra bởi biến đổi khí hậu như bão lũ đã khó xử lý, nhưng thách thức còn lớn hơn khi các sự kiện này thường đi kèm với mất điện trên diện rộng.

Dự án EAST của Trung Quốc vừa thiết lập một kỷ lục toàn cầu mới khi duy trì trạng thái plasma cao trong hơn 17 phút, mở ra con đường cho các giải pháp năng lượng sạch trong tương lai bằng cách mô phỏng quá trình hợp hạch của mặt trời.

NASA gần đây đã hoàn thành các thử nghiệm khắt khe về xe tự hành trên địa hình mô phỏng Sao Hỏa (Martian-simulated terrain), sử dụng công nghệ lốp xe lò xo hợp kim nhớ hình dạng (shape memory alloy spring tire) được phát triển tại Trung tâm Nghiên cứu Glenn của NASA ở Cleveland, hợp tác với Goodyear Tire and Rubber.

Tàu đổ bộ Mặt Trăng Blue Ghost của Firefly đang tiếp tục thực hiện sứ mệnh đầy tham vọng tới Mặt Trăng, mang theo 10 thiết bị khoa học và công nghệ của NASA. Hiện đã bước sang ngày thứ năm của sứ mệnh tính đến ngày 23-1-2025, tàu vũ trụ này đã hoàn thành thành công lần đốt động cơ chính (main engine burn) đầu tiên. Động thái quan trọng này giúp Blue Ghost duy trì quỹ đạo chính xác đến Mặt Trăng.

Một nghiên cứu chung giữa các nhà khoa học từ Đại học Gottingen và Viện Nghiên cứu Hệ Mặt Trời Max Planck (MPS) đã mang lại những hiểu biết mới về sự hình thành của Mặt Trăng và nguồn gốc của nước trên Trái Đất. Các phát hiện này thách thức các giả thuyết lâu đời về nguồn gốc của Mặt Trăng, đồng thời cho rằng Mặt Trăng có thể đã hình thành chủ yếu từ vật chất bị đẩy ra từ lớp vỏ Trái Đất (material ejected from Earth’s mantle), với một phần rất ít từ hành tinh tiền thân (protoplanet) Theia.

Việc Mỹ trở lại Mặt Trăng với chương trình Artemis của NASA sẽ không phải là một chuyến dạo chơi dễ dàng (a mere stroll in the park). Thay vào đó, đây sẽ là một hành trình đầy nguy hiểm đến một địa điểm mới trên Mặt Trăng, nơi có một trong những môi trường khắc nghiệt nhất trong Hệ Mặt Trời, và họ cần những đôi ủng mới.

Sau khi Google – gã khổng lồ tìm kiếm -, chấp nhận nhiều quảng cáo hơn từ các đối thủ nhỏ như Ask.com thì chi phí quảng cáo trên Google của một số tổ chức phi lợi nhuận đã bị tăng vọt. Vì sao?

Các nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Y sinh Texas (Texas Biomed) đã phát hiện chín đột biến trong một chủng cúm gia cầm ở một bệnh nhân tại Texas. Chủng này có khả năng gây bệnh cao hơn và dễ sao chép trong não, nhưng điều may mắn là các phương pháp điều trị kháng virus hiện nay vẫn hiệu quả đối với chủng này. Chủng này gần tương tự như một chủng khác phát hiện trên bò sữa, và các phát hiện này – được công bố trên tạp chí Emerging Microbes & Infections – nêu ra…

The event “Color Your Tết”, held on the morning of January 18, 2025, at K Coffee in HCMC’s District 1, unfolded in a joyful atmosphere filled with laughter from young artists and their families. Participants crafted vibrant artworks celebrating the festive spirit of Tet, creating cherished memories as the lunar new year of Ất Tỵ 2025 draws near.

Hạn hán kéo dài, hay siêu hạn hán (megadroughts) đang gia tăng trên toàn thế giới — và chúng ngày càng trở nên nóng hơn và khô hơn. Một trong những đợt hạn hán cực đoan nhất đã góp phần làm bùng phát cháy rừng (wildfires) ở California.

Ấn Độ đã hoàn thành việc ghép nối hai vệ tinh trên quỹ đạo, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong các kế hoạch đưa robot thám hiểm Mặt Trăng và bay vào không gian có người lái của nước này.
Thí nghiệm Ghép nối Không gian (SpaDeX) được phóng bằng tên lửa PSLV từ Trung tâm Vũ trụ Satish Dhawan tại Sriharikota vào ngày 30 tháng 12. Hai vệ tinh gồm vệ tinh đuổi (chaser spacecraft) nặng 220 kg SDX01 và vệ tinh mục tiêu SDX02, được đưa vào quỹ đạo cách Trái Đất khoảng 475 km.

Google sẽ mua tín chỉ carbon từ một dự án của Ấn Độ biến lượng lớn rác thải nông nghiệp thành biochar – một dạng than sinh học giúp loại bỏ carbon dioxide (CO2) khỏi khí quyển và đưa nó trở lại đất, theo thông báo của Google hôm thứ Năm, 16-1-2025.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Rice, hợp tác với Đại học Công nghệ Quảng Đông, đã phát triển một phương pháp đột phá để xử lý nước thải hữu cơ có độ mặn cao bằng cách ứng dụng công nghệ lọc máu (dialysis) trong y học.

Trung Quốc đã phóng tên lửa nhiên liệu rắn Jielong-3 từ một bệ phóng di động trên biển vào tối Chủ nhật, đưa 10 vệ tinh tăng cường định vị Centispace vào quỹ đạo.
Tên lửa Jielong-3 (còn gọi là Smart Dragon-3) đã rời bệ phóng lúc 10:00 tối theo giờ miền Đông, ngày 12-1 (tức 10 giờ sáng ngày 13-1 giờ Việt Nam) từ một sà lan được chuyển đổi đặc biệt ngoài khơi thành phố Hải Dương, tỉnh Sơn Đông. Tập đoàn Khoa học và Công nghệ Hàng không Vũ trụ Trung Quốc (CASC) thông báo đạt thành công hơn hai giờ sau khi phóng.

Một nhóm nghiên cứu Hàn Quốc đã phát triển loại enzyme hiệu suất cao nhất thế giới có khả năng hòa tan nhựa PET. Thành tựu này sẽ cho phép tái chế cả những loại nhựa bị nhiễm bẩn (contaminated plastics), mở ra kỳ vọng về một cuộc cách mạng trong ngành công nghiệp hóa chất.
Bộ Khoa học và Công nghệ Thông tin-Truyền thông ngày 3-1 cho biết, giáo sư Kim Kyung-jin từ Đại học Quốc gia Kyungpook và nhóm nghiên cứu của công ty thực phẩm và sinh học CJ Cheiljedang đã phát triển enzyme hòa tan nhựa PET hiệu quả nhất thế giới.

Hai tàu đổ bộ mặt trăng tư nhân sẽ được SpaceX phóng trong tuần này trên cùng một tên lửa, mở đầu cho một năm đầy bận rộn với các sứ mệnh khám phá mặt trăng.
Một khung thời gian phóng sáu ngày dành cho tên lửa Falcon 9 của SpaceX thực hiện nhiệm vụ sẽ bắt đầu vào sáng sớm thứ Tư (ngày 15-1), với thời gian phóng dự kiến lúc 1:11 sáng EST (13:11 giờ Việt Nam) từ Trung tâm Vũ trụ Kennedy của NASA ở Florida.

Miền Nam California đang trải qua các vụ cháy mùa đông tàn khốc nhất trong hơn bốn thập kỷ qua. Cháy rừng thường không xảy ra vào thời điểm này trong năm, nhưng những yếu tố đặc biệt đã cùng xảy ra, phá vỡ lịch trình (defy the calendar) một cách nhanh chóng và chết người.

Hơn 100 trận động đất nhỏ ở Surrey, một khu vực phía Đông Nam nước Anh, vào năm 2018 và 2019 có thể đã bị kích hoạt bởi việc khai thác dầu từ một giếng gần đó, theo một nghiên cứu mới của các nhà nghiên cứu tại Đại học Luân Đôn (UCL).
Các trận động đất, xảy ra ở Newdigate và các khu vực xung quanh từ tháng 4 năm 2018 đến đầu năm 2019, được ghi nhận có độ lớn từ 1,34 đến 3,18 độ Richter, gây ra các vết nứt trên tường và trần nhà cùng các thiệt hại khác đối với các ngôi nhà của người dân.

Môi trường nước ngọt chiếm khoảng 1% bề mặt Trái Đất nhưng lại chứa hơn 10% số loài sinh vật được thống kê. Tuy nhiên, giống như nhiều hệ sinh thái biển và trên cạn (marine and terrestrial ecosystems), chúng đang phải đối mặt với tình trạng suy thoái. Một nghiên cứu mới đây về một số loài sinh vật sống trong môi trường nước ngọt đã đưa ra bức tranh rõ nét về tình trạng đa dạng sinh học đáng lo ngại này.

Các nghiên cứu cho thấy việc vui chơi có tính chất mạo hiểm có thể mang lại lợi ích cho sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, khuyến khích trẻ chơi mạo hiểm có thể là một thử thách đối với các bậc phụ huynh.

SpaceX và NASA có kế hoạch phóng tàu đổ bộ mặt trăng tư nhân có tên “Blue Ghost” vào giữa tháng 1. Cụ thể, tàu đổ bộ mặt trăng Blue Ghost của Firefly Aerospace hiện được lên lịch phóng lên mặt trăng vào lúc 1:11 sáng EST (tức 13:11 giờ Việt Nam) thứ Tư, ngày 15/1, từ Tổ hợp Phóng 39A tại Trung tâm Vũ trụ Kennedy của NASA ở Florida.

Tên lửa New Glenn của Blue Origin sẽ lần đầu cất cánh vào thứ Sáu (10-1) từ Trạm Lực lượng Không gian Cape Canaveral ở Florida, trong một khung giờ kéo dài ba giờ bắt đầu từ 1 giờ sáng theo giờ miền Đông (1g chiều giờ Việt Nam).
“Đây là chuyến bay đầu tiên của chúng tôi và chúng tôi đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng cho nó,” Jarrett Jones, Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách New Glenn tại Blue Origin, cho biết trong một thông báo vào tối thứ Hai (6/1) về ngày phóng dự kiến.

110 sinh viên Khoa Công nghệ thông tin, Trường Cao đẳng FPT Polytechnic Cần Thơ đã tham dự khóa huấn luyện Lập trình Back-end và Front-end khai giảng ngày 4-1-2025 do Trung tâm Ươm tạo Công nghệ & Hỗ trợ Đổi mới Sáng tạo (Innovation Services Center-ISC) phối hợp với Alta Software tổ chức tại Khu Công nghệ số Hậu Giang.

Hạn hán (drought) nghiêm trọng đã hủy hoại cơ sở hạ tầng năng lượng (energy infrastructure) của Ecuador, khiến nước này bị mất điện 14 giờ mỗi ngày, làm gián đoạn cuộc sống của người dân cùng những hoạt động kinh tế.
Từ năm 2007 đến 2017, Ecuador bắt đầu dùng năng lượng từ thủy điện (hydropower) để giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, tức từ dầu. Nhưng các khó khăn về thiết kế cùng tham những, bao gồm cả cáo buộc về hối lộ của các nhà thầu Trung Quốc, đã cản trở nhiều dự án hoành tráng.

Tàu đổ bộ InSight đã “nghỉ hưu” của NASA, hiện bị bao phủ bởi lớp bụi sao Hỏa, vẫn tiếp tục cung cấp thông tin về hành tinh đỏ, nhưng là thông qua hình ảnh được chụp bởi tàu Mars Reconnaissance Orbiter (MRO). Có thể không lâu nữa, hình ảnh về con tàu đã hoàn thành sứ mệnh này sẽ hoàn toàn biến mất.

Chương trình vẽ tranh và giao lưu tiếng Anh “Tết Sắc Màu” diễn ra từ 9h đến 11h sáng, thứ Bảy, ngày 18-1-2025. Hãy cùng các bạn trẻ dưới 18 tuổi và gia đình tạo dấu ấn những khoảnh khắc Tết tuyệt đẹp, lưu giữ những kỷ niệm đáng nhớ trước thềm năm mới.
Dưới sự hướng dẫn của giảng viên thạc sĩ Mỹ thuật tạo hình Hồ Thị Hoàng Mỹ, các bạn trẻ sẽ được thỏa sức sáng tạo với màu sắc và cọ vẽ, đồng thời phát triển kỹ thuật vẽ cơ bản. Chương trình không chỉ giúp các bạn khám phá thế giới màu sắc mà còn là cơ hội tìm kiếm phong cách nghệ thuật cá nhân, tạo nên những tác phẩm phản ánh cá tính và cảm xúc riêng.

Zhenbo Wang (*)
Năm 2024, hoạt động khám phá không gian đã khiến thế giới kinh ngạc.
NASA đã phóng tàu Europa Clipper để nghiên cứu mặt trăng Europa của sao Mộc. Starship của SpaceX đạt cột mốc quan trọng khi hạ cánh thành công lần đầu tiên, mở đường cho các sứ mệnh thám hiểm không gian sâu trong tương lai. Trung Quốc gây chú ý với sứ mệnh Chang’e 6, mang về mẫu vật từ mặt xa của mặt trăng. Trong khi đó, Trạm Vũ trụ Quốc tế tiếp tục đón tiếp các phi hành đoàn quốc tế, bao gồm các sứ mệnh tư nhân như Axiom Mission 3.

Các quan chức Kenya cho biết hôm thứ Tư, 1-1-2025, rằng họ đang điều tra một mảnh kim loại kích thước lớn, được cho là từ một tên lửa, rơi xuống một ngôi làng ở phía nam đất nước.
Cơ quan Vũ trụ Kenya (KSA) cho biết vật thể này là một vòng kim loại có đường kính khoảng 2,5 mét và nặng khoảng 500kg, đã rơi xuống làng Mukuku, thuộc hạt Makueni, vào ngày 30-12, vào khoảng 3:00 chiều giờ địa phương (1200 GMT).

Các thành phố của chúng ta đang bị ô nhiễm và quá tải, nhưng việc trồng cây trong các không gian đô thị có thể tăng cường đa dạng sinh học và tạo ra các môi trường sống cho động vật trong tương lai.
Giữa các con phố nhộn nhịp, công viên và trung tâm mua sắm, một quá trình chuyển đổi xanh đang âm thầm diễn ra, mang thiên nhiên trở lại cho các vùng đô thị ngày càng mở rộng. Các khu rừng vi mô, tức là những khu vực nhỏ với cây cối trồng dày đặc, đang mọc lên ở mọi nơi, từ London đến Los Angeles.

Unlike the hustle and bustle of city life, a trip to the highlands to experience life as a “little farmer” became a memorable and meaningful Christmas gift for 3-year-old Jason, a boy from Saigon with a pure love for nature.