Bão Yagi vừa tan, không kể giờ giấc hay ngày nghỉ, ông gọi điện thoại khắp nơi để vận động các nhà hảo tâm và tự thân đóng góp ngay để hợp lực giúp các học sinh tiếp tục hành trình đi tìm con chữ (Back to School). 

Cuộc trò chuyện với ông Phạm Phú Ngọc Trai, nhà  thiện nguyện nhân ái (philanthropist), Chủ tịch Công ty Tư vấn Kinh doanh Toàn cầu (GIBC), là dịp để chúng tôi-Saigon Times Foundation-lắng nghe và hiểu sâu sắc quan niệm về “Hiến tặng khi ta còn sống” (Giving While Living) của ông. 

Saigon Times Foundation: Ông có thể nói rõ hơn về khái niệm trách nhiệm – trách nhiệm xã hội?

– Ông PHẠM PHÚ NGỌC TRAI: Ở Việt Nam, trách nhiệm xã hội chưa được hiểu đầy đủ trong một thời gian dài. Người ta quyên góp, nhưng không phải lúc nào cũng có mục đích rõ ràng. Làm công tác thiện nguyện không chỉ đơn thuần là cho đi. Phía sau sự hào phóng và lòng chân thành, đó mới chính là điều chúng ta cần hướng đến.

Theo tôi, sự cho đi không chỉ là tiền bạc hay thời gian mà nó còn có ý nghĩa sâu xa hơn. Khi tôi nghĩ về trách nhiệm – trách nhiệm xã hội – đó không chỉ là trao con cá, mà phải hướng dẫn người khác cách câu cá. Đó là sự trao quyền.

Tôi đã đến thăm nhiều vùng ở đất nước Việt Nam, những nơi người dân hầu như chẳng có gì, những nơi trẻ em mơ ước được học hành nhưng không đủ tiền vì gia đình phải làm việc rất vất vả để kiếm sống cho ba bửa cơm. Và, tôi thấu hiểu làm từ thiện không chỉ đơn giản nhằm giúp họ tồn tại hôm nay mà còn là trao quyền cho họ để họ tạo ra một tương lai bền vững hơn.

Nhưng để trao quyền, phải chăng niềm tin và sự thấu hiểu là điều chúng ta cần phải có? 

– Tôi luôn tin vào việc trả lại. Nó không chỉ để làm yên lòng bản thân, mà còn để nâng đỡ người khác. Chưa bao giờ đó chỉ là làm từ thiện, là đóng góp thiện nguyện mà là sự đầu tư vào con người, vào tiềm năng của họ, giúp họ phát triển để một ngày nào đó họ có thể tự thân đứng trên đôi chân mình.

Tiền không là chưa đủ. Từ thiện thực sự phải xuất phát từ sự thấu hiểu và cảm thông.

Tôi tham gia vào nhiều sáng kiến – không phải để phô trương, mà vì tôi tin vào ý nghĩa của chúng cho xã hội. Khi thành lập một tổ chức thiện nguyện đầu tiên cách đây hơn hai thập kỷ, thật khó mà có thể tưởng tượng được nó sẽ ra sao sau này…Nhưng tôi thấu hiểu ngay từ đầu rằng nó phải là thứ hơn cả một tổ chức. Nó phải là một lực lượng cho sự thay đổi và tiến bộ. Một thứ gì đó để tiếp tục cho đi, nâng đỡ nhiều người. Luôn không chỉ là tiền, mà là cơ hội, là hy vọng và niềm tin vững chắc rằng một tương lai tốt đẹp hơn là có thể.

Làm thiện nguyện hay các hoạt động nhân ái ý nghĩa không nằm ở những món quà hay những khoản tiền tài trợ, mà quan trọng là sự hiện diện và đồng hành. Đúng vậy không, thưa ông?

– Làm thiện nguyện hay các hoạt động nhân ái thực sự không chỉ là một hành động tạm thời; đó là một cam kết nội tâm lâu dài. Cam kết đồng hành cùng những người gặp khó khăn, hỗ trợ không chỉ tiền bạc, vật chất mà còn mang đến cơ hội thực sự để họ tiến lên. Đó là hướng dẫn họ, để họ biết rằng mình có thể tự tạo ra tương lai, vượt qua hoàn cảnh khó khăn hiện tại và cải thiện số phận của chính mình.

Tôi đã khởi xướng các chương trình quỹ nhân ái như xây dựng trường học và thành lập các phòng khám…, không phải vì nghĩa vụ, mà vì đó là sự cần thiết. Không chỉ bằng tài chính, mà còn qua nhận thức rằng giáo dục, chăm sóc y tế, và phẩm giá là những yếu tố thiết yếu để cải thiện cuộc sống. Đó là những khoản đầu tư vào tương lai của con người. Và, quan trọng hơn nữa là hoạt động nhân ái là con đường giúp xã hội được hài hòa hơn và tạo ra cái quý nhất của xã hội-vốn nhân lực.

Tôi nhớ chuyến đi đến những ngôi làng hẻo lánh, nơi người dân chỉ có quyết tâm kiên cường để tồn tại. Có một người phụ nữ mà tôi không thể quên, khuôn mặt bà hiện rõ dấu vết của nhiều năm gian khổ. Bà chẳng có gì nhiều, chỉ đủ để nuôi các con. Khi chúng tôi đến thăm, bà mỉm cười, không phải vì quà chúng tôi mang đến, mà vì sự hiện diện của chúng tôi. Trong khoảnh khắc đó, tôi học được một bài học quý giá: ý nghĩa không nằm ở những gì được trao tặng, mà ở việc bạn có mặt. Làm thiện nguyện, điều quan trọng là sự có mặt.

Có mặt, đồng hành trong những lúc họ khó khăn nhất, đó mới là những món quà thật sự. Không phải tiền bạc hay các khoản tài trợ khác mà là sự hiện diện của bạn chính là nguồn sức mạnh đến với họ khi họ cần nhất. Đó là việc cho họ thấy rằng họ không đơn độc, rằng vẫn có người quan tâm đến họ.

Với rất nhiều người, thành công trong cuộc sống là giàu sang, có địa vị xã hội và được xã hội công nhận. Còn với ông, thành công chính là sự “Hiến tặng khi ta còn sống” (Giving While Living) 

– Quan điểm của chúng ta có thể sẽ thay đổi khi chúng ta qua nhiều trải nghiệm của cuộc đời. Khi còn trẻ, tôi nghĩ rằng thành công là có thật nhiều tiền của, địa vị xã hội và sự công nhận. Giờ đây, sau ngần ấy thời gian, tôi nhận ra rằng thành công thật sự nằm ở những gì chúng ta sẵn lòng cho đi.

Nhưng, không phải là chúng ta cho bao nhiêu, mà là cách chúng ta cho, điều đó mới có ý nghĩa. Cách chúng ta cho đi quyết định di sản chúng ta để lại. Đó là tạo ra một hiệu ứng lan tỏa kéo dài, ngay cả sau khi chúng ta đã ra đi.

Tôi may mắn trong cuộc sống, được trao nhiều cơ hội và tôi rất biết ơn về những điều đó. Nhưng chỉ biết ơn thôi thì không đủ. Bạn không thể tích lũy phước lành để thành hình một kho báu. Bạn phải chia sẻ. Hạnh phúc thật sự đến từ việc sẻ chia phước lành, tạo ra sự khác biệt trong cuộc đời của người khác bằng sự giàu có của mình.

Thước đo thực sự của sự thành công không nằm ở những gì chúng ta giữ lại, mà ở những gì chúng ta cho đi.

As Typhoon Yagi passed, disregarding time or weekends, he made phone calls far and wide to rally philanthropists and personally contributed right away to help students continue their education.

In our conversation with Mr. Pham Phu Ngoc Trai, a philanthropist and the Chairman of Global Integration Business Consultants (GIBC), we at Saigon Times Foundation had the opportunity to deeply understand his philosophy of “Giving While Living.”

Saigon Times Foundation: Can you explain your concept of responsibility—particularly social responsibility?

Mr. PHAM PHU NGOC TRAI: In Vietnam, social responsibility has long been misunderstood. People donate, but not always with a clear purpose. Charity isn’t just about giving—it’s about the intention and sincerity behind it that truly matter.

In my view, giving goes beyond money or time; it has a deeper meaning. When I think about responsibility—social responsibility—it’s not just about handing someone a fish but teaching them how to fish. It’s about empowerment.

I’ve visited many parts of Vietnam where people have very little, and where children dream of getting an education but can’t afford it because their families are struggling just to put food on the table. I understand that charity isn’t simply about helping them survive today, but about empowering them to build a more sustainable future.

But to truly empower people, don’t we first need trust and understanding?

– I’ve always believed in giving back. It’s not just to ease my conscience, but to uplift others. It has never been merely about charity or donations—it’s about investing in people, in their potential, helping them grow so that one day they can stand on their own.

Money alone is not enough. True charity must be rooted in understanding and empathy.

I’ve been involved in many initiatives—not for show, but because I believe in their value to society. When I founded my first charitable organization over two decades ago, it was hard to imagine what it would become. But I knew from the start that it had to be more than just an organization. It needed to be a force for change and progress, something that would continue to give and lift people up. It’s always about more than just money—it’s about opportunity, hope, and the firm belief that a better future is possible.

Philanthropy and acts of kindness aren’t just about giving gifts or financial aid—they’re about presence and companionship. Would you agree?

– Philanthropy or acts of kindness aren’t just temporary gestures; they are long-term inner commitments. It’s about walking alongside those who are struggling, offering not just money or material support but real opportunities for them to move forward. It’s about guiding them, showing them that they can create their own future, rise above their current hardships, and change their own fate.

I’ve initiated charitable funds like building schools and setting up clinics—not out of obligation, but out of necessity. Not just financially, but with the understanding that education, healthcare, and dignity are essential for improving lives. These are investments in the future of humanity. And more importantly, philanthropy helps create a more harmonious society and cultivates its most valuable resource—human capital.

I remember a visit to remote villages where the people had only their will to survive. There was one woman I will never forget—her face bore the marks of years of hardship. She didn’t have much, just enough to feed her children. When we visited, she smiled—not because of the gifts we brought, but because of our presence. In that moment, I learned a valuable lesson: the true meaning isn’t in what’s given, but in simply being there. In philanthropy, presence matters.

Being there, walking with them through their hardest times—those are the real gifts. Not money or donations, but your presence is the strength they need when they need it most. It’s about showing them they aren’t alone, that someone cares.

For many people, success in life means wealth, social status, and recognition. For you, does success lie in “Giving While Living”?

– Our perspectives can change as we go through life’s experiences. When I was young, I thought success was having wealth, status, and recognition. But now, after all this time, I realize that true success is in what we are willing to give.

However, it’s not about how much we give, but how we give that holds meaning. The way we give determines the legacy we leave behind. It’s about creating a ripple effect that lasts long after we’re gone.

I’ve been fortunate in life, given many opportunities, and I am deeply grateful for them. But gratitude alone isn’t enough. You can’t accumulate blessings like treasures—you must share them. True happiness comes from sharing those blessings, from making a difference in the lives of others with what you have.

The real measure of success is not in what we keep but in what we give.