Khi các quốc gia bước sang tuần đàm phán thứ hai vào thứ Hai, 11/8, nhằm ký kết một hiệp ước toàn cầu chấm dứt ô nhiễm nhựa, một nghệ sĩ đã chất đống rác thải nhựa lên một tác phẩm điêu khắc lớn trước trụ sở Liên Hiệp Quốc.
Benjamin Von Wong, nghệ sĩ và nhà hoạt động người Canada, đã thiết kế tác phẩm điêu khắc cao gần 6 mét mang tên “Gánh nặng của người suy tư” và cùng một nhóm xây dựng tác phẩm này. Các đại biểu tham gia đàm phán hiệp ước hàng ngày đi qua tác phẩm này như một lời nhắc nhở về trách nhiệm của họ trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng ô nhiễm nhựa.
Tác phẩm điêu khắc này là phiên bản sáng tạo của Von Wong về tác phẩm điêu khắc nổi tiếng “Người suy tư” của Auguste Rodin tại Paris. Trong tác phẩm của Von Wong là hình tượng một người nam đang chìm trong suy nghĩ, giống như nguyên mẫu của Rodin. Nhưng thay vì ngồi trên tảng đá, nhân vật của Von Wong ngồi trên Mẹ Trái Đất, bế một em bé và ôm chặt những chai nhựa. Một chuỗi DNA đan xen giữa tác phẩm để làm nổi bật tác động sức khỏe của ô nhiễm nhựa.
Với sự giúp đỡ của các tình nguyện viên, Von Wong đang thêm rác thải nhựa vào tác phẩm trong suốt quá trình đàm phán nhằm phản ánh chi phí ngày càng tăng của việc không bắt tay hành động. Anh đã leo lên thang vào thứ Hai để đặt các chai nhựa xuyên qua chuỗi DNA trên đỉnh tác phẩm. Anh còn đặt một chiếc xe đồ chơi bằng nhựa phía trước.
“Đến cuối tuần này, tác phẩm điêu khắc sẽ gần như bị nhấn chìm hoàn toàn trong nhựa, nhưng hy vọng là một hiệp ước về nhựa mạnh mẽ và đầy tham vọng sẽ giúp chúng ta giải quyết vấn đề này một lần và mãi mãi,” anh nói.
Tổ chức Minderoo Foundation của Úc, một tổ chức từ thiện, là nhà tài trợ lớn nhất cho dự án này. Các tổ chức phi lợi nhuận và nhóm cộng đồng địa phương đã thu gom rác nhựa.
Đứng bên cạnh tác phẩm, Maria Ivanova, chuyên gia về quản trị môi trường quốc tế, nói rằng nó “đánh thức bạn.” Ivanova là đồng giám đốc Trung tâm nghiên cứu về Nhựa tại Đại học Northeastern ở Boston.
“Lý lẽ không thôi không làm mọi người thay đổi quan điểm. Họ thay đổi vì cảm xúc,” bà nói. “Và đây là lý do tại sao tôi cho rằng nghệ thuật là vô cùng quan trọng để tạo chuyển biến trong chính sách.”
Các đại biểu và khách du lịch dừng lại hỏi Von Wong về tác phẩm và chụp ảnh bên cạnh nó. Michael Bonser, trưởng đoàn đại biểu Canada, gọi tác phẩm là “vô cùng sâu sắc.”
“Nó cho chúng ta cảm nhận hàng ngày về những gì cần làm trong phòng họp, những gì cần đạt được khi ra khỏi phòng họp. Và đó là một thỏa thuận cho phép chúng ta đảo ngược xu hướng,” ông nói. “Điều đó sẽ rất thách thức, nhưng tôi nghĩ là có thể.”
Khoảng 3.700 người đang tham gia đàm phán, đại diện cho 184 quốc gia và hơn 600 tổ chức. Họ đang soạn thảo hiệp ước toàn cầu đầu tiên có tính ràng buộc pháp lý về ô nhiễm nhựa. Cuộc đàm phán dự kiến kết thúc vào thứ Năm.
Nhiều người đồng ý rằng tốc độ đàm phán cần được đẩy nhanh. Họ đến Geneva với hàng trăm vấn đề chưa được giải quyết. Số lượng các vấn đề còn tranh cãi đã tăng lên trong tuần trước thay vì giảm xuống.
Ủy viên Châu Âu Jessika Roswall bày tỏ lo ngại về tiến độ thiếu khả quan và “đã đến lúc cần có kết quả.” Roswall là ủy viên phụ trách môi trường, khả năng chống chịu và kinh tế tuần hoàn cạnh tranh.
Giám đốc Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc, bà Inger Andersen, nói với báo giới rằng vẫn còn khả năng ký được hiệp ước chấm dứt ô nhiễm nhựa trong tuần này.
“Điều này hoàn toàn trong tầm tay,” bà Andersen nói. “Cánh cửa vẫn mở để rời Geneva với hiệp ước này.”

Nghệ sĩ và nhà hoạt động người Canada, Benjamin Von Wong, đang chất rác thải nhựa lên tác phẩm điêu khắc “Gánh nặng của người suy tư” do chính anh thiết kế để kêu gọi giải pháp đối phó với ô nhiễm nhựa toàn cầu. Ảnh: AP